Unia Europejska wyznaczyła sobie długoterminowy cel (do 2050 r.) ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 80-95 % w porównaniu z poziomem z roku 1990. Szczegółowe cele na rok 2030 są następujące:
– ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 40%
– co najmniej 27% udziału energii odnawialnej
– co najmniej 27% oszczędności energii w porównaniu ze scenariuszem zakładającym utrzymanie dotychczasowego stanu.
Biorąc pod uwagę te cele, państwa członkowskie znajdują się w niekorzystnej sytuacji ze względu na obecnie stosowane technologie i dostępne lokalne zasoby energii. Obecnie jeszcze w 41 regionach 12 państw członkowskich UE wydobywa się węgiel. Zapewnia to zatrudnienie około 185 000 osób oraz dodatkowe miejsca pracy w branżach pobocznych, związanych z eksploatacją węgla. Z tych względów, biorąc pod uwagę trudności występujące w regionach węglowych, konieczne jest zaproponowanie polityki energetycznej zgodnej z zadaniami związanymi z transformacją takich regionów. Regiony węglowe potrzebują skutecznego planu działania, aby dokonać niezbędnego przejścia do bardziej zróżnicowanego rozwoju ekonomicznego i zrównoważonego systemu energetycznego, przy jednoczesnym zachowaniu spójności społeczeństw i regionów zależnych od produkcji węgla.
Ogólnym celem programu TRACER jest wspieranie regionów europejskich, w których węgiel jest głównym źródłem energii, w celu opracowania (lub przeprojektowania) strategii w zakresie badań i innowacji, aby ułatwić przejście do zrównoważonego systemu energetycznego. W projekt zaangażowanych jest dziewięć europejskich regionów, z których siedem znajduje się w państwach członkowskich UE (Bułgaria, Czechy, Niemcy, Grecja, Polska, Rumunia, Wielka Brytania), a dwa w krajach poza UE (Serbia, Ukraina), które borykają z tymi samymi problemami co państwa członkowskie UE.
Decydenci polityczni w tzw. “regionach docelowych TRACER” – otrzymają pomoc w opracowaniu, wdrożeniu i przeglądzie swoich strategii w zakresie badań i innowacji poprzez dostarczanie informacji, opracowywanie metodologii, wiedzy fachowej i doradztwo. Główne rezultaty otrzymane w ramach projektu TRACER (zestaw projektów i narzędzi dla państw członkowskich, krajów stowarzyszonych i regionów) pomogą regionom docelowym w określeniu krótko- i średnioterminowych rozwiązań, które pomogą w przejściu do bardziej przyszłościowego modelu biznesowego. Działanie to doprowadzi do nowej i pogłębionej współpracy w zakresie badań i innowacji między regionami, gdzie węgiel ma duże znaczenie w produkcji energii. Ułatwi to regionom węglowym przejście na bardziej zrównoważony system energetyczny.
Szczegółowe cele projektu TRACER są następujące:
- pomoc podmiotom regionalnym (w regionach docelowych) w opracowywaniu strategii w zakresie badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji, w tym rozwój zdolności w zakresie badań i innowacji, zgodnie ze strategicznym planem UE w dziedzinie technologii energetycznych (plan EPSTE);
- określenie i wymiana doświadczeń w zakresie “najlepszych praktyk”, w tym przemysłowych planów działania dotyczących przejścia od węgla do nowych technologii oraz strategii przejścia na kogenerację opartą na węglu do niskoemisyjnej produkcji energii elektrycznej i cieplnej;
- zbadanie istotnych wyzwań społecznych w regionach docelowych, w tym niezbędnych potrzeb w zakresie przekwalifikowania siły roboczej;
- dostęp do funduszy i programów europejskich oraz sposobów wykorzystania dodatkowego krajowego współfinansowania publicznego i prywatnego.